İnsan vücudunun çatısı olarak nitelendirilen iskelet sisteminin belki de en önemli yapısı olan omurga, tıptaki adıyla columna vertebralis, merkezi sinir sisteminin ana yollarından biri olan omuriliği barındırır. Omurilik, beyinle birlikte istemli veya istemsiz tüm vücut fonksiyonlarını düzenleyen bu eşsiz sistemde başrol oyuncularından biridir. Uyarıların beyne iletilmesini ve beyinden alınan yanıtın ilgili hücrelere, yani kaslara ve organlara ulaşmasını sağlayan sisteme sinir sistemi denir. Sinir sistemi merkezi ve çevresel sinir sistemi olarak ikiye ayrılır. Beyin, beyincik, omurilik soğanı ve omurilik soğanı birbirleriyle oluşturdukları iletişim ağıyla merkezi sinir sistemini, bu sistemin dışında yer alan milyonlarca sinir de çevresel sinir sistemini oluşturur.

Omurilik ya da tıbbi adıyla medulla spinalis, beynin bitiminden yani başın arkasındaki omurilik soğanından başlayıp kuyruk sokumuna kadar uzanan bir hatta omur adı verilen ve omurgayı oluşturan kemik yapısıyla korunaklı bir şekilde çevrelenmiş bir sinir kordonu şeklindedir. Omuriliğin muhafazası sinir sistemi sağlığı için çok önemlidir. Bu nedenle onu örten kemik yapının, yani omurların, kemik, kıkırdak veya her ikisi birlikte var olan çok özel bir yapısı vardır. Omurga yaklaşık 70 cm'lik bir uzunluğa sahiptir. Omurilik ise "omurga kanalı"nda omurgadan daha kısa bir alana yayılır ve boyu yaklaşık 43-45 cm aralığındadır. Beyin sapından omurga içinde ikinci bel olarak adlandırılan yapıya kadar uzanır ve buradan sonra fibröz, yani bağ doku formunda bir kordon şeklinde filum terminale ya da internum (Piale) denen kısma kadar uzanır. Omuriliğin çapı 1 cm ve ağırlığı 30 gr civarındadır. İç kısımdaki gri (boz) madde bölümü birkaç hücre yumağından oluşmuştur ve sinir hücrelerinin gövde kısımlarıyla miyelinsiz sinirleri (Perikaryon) barındırır. Dış kısımdaki ak madde bölümü ise miyelinli sinirlerden (Akson) oluşur. Miyelin nedeniyle rengi beyazdır. Boz madde denilen yapı, dışındaki ak maddenin içinde kelebek ya da H harfi gibi bir yapıya sahiptir. Nöron tiplerinin incelenmesinde kullanılan özel bir boya ile boyandığında aynı tip nöronların genellikle bir grup oluşturdukları izlenmiştir. Yani omurilik nöronları laminalar oluşturacak yapıdadır. Bu özel yapıya Rexed laminaları denilmektedir. Omurilik de beyin gibi koruyucu bir zarla kaplıdır. Bu zarlar arasında yastık görevi görerek bu mükemmel yapıyı darbelerden koruyan omurilik sıvısı yer alır. Boz madde denilen yapının sağ ve solunda yan, ön ve arka boynuzcuk olan üç yapı vardır. Yan boynuzcuk otonom sinir sisteminin merkezlerini, dorsal (arka) boynuz olarak adlandırılan yapı duyusal sinirleri ve ventral (ön) boynuz kısmı ise motorik sinirleri bulundurur.

Omurilik, sinir sisteminin merkezi bir bileşeni olarak, beyinle birlikte çalışarak vücut fonksiyonlarını koordine eder. Sinirlerin omurilikte çapraz yapıda ilerlemesi, beyin loblarının vücudun karşıt taraflarını kontrol etmesini sağlar. Bu yapı, vücudun her iki tarafında uyumlu ve etkili hareketlerin gerçekleşmesini sağlar. Ayrıca, omurilik refleks davranışları da yönetir, bu sayede hızlı ve otomatik yanıtlar verilerek vücudun korunması sağlanır.

Omuriliğin işlevselliği ve sağlığı, genel vücut sağlığı için kritik öneme sahiptir. Omurga yapısı ve omurilik sıvısı, omuriliği dış etkenlerden koruyarak, sinir iletiminde kesintisiz bir akış sağlar. Bu nedenle, omurilik yaralanmaları veya hastalıkları ciddi sonuçlara yol açabilir ve bu durumlarda derhal tıbbi müdahale gereklidir.

Sonuç olarak, omurilik, beyinle birlikte merkezi sinir sisteminin hayati bir bileşenidir ve vücut fonksiyonlarının düzenlenmesinde temel bir rol oynar. Omurilik sağlığının korunması, genel sağlık ve yaşam kalitesi için son derece önemlidir.